Віцебскі пракурор трымаў у сэкс-рабстве дзяўчат-падлеткаў, катаваў іх і «пастаўляў» сілавікам: апублікаваны раней невядомы прысуд
13 красавiка 2023 у 1681369380
«Зеркало»
Журналісты «Альянсу расследавальнікаў Беларусі» апублікавалі раней невядомы прысуд суда ў дачыненні да экс-начальніка аддзела Віцебскай абласной пракуратуры Аляксандра Ільіна. Яго яшчэ ў 2013 годзе прызналі вінаватым у стварэнні злачыннай групы, згвалтаваннях і сэксуальнай эксплуатацыі няпоўнагадовых, іх выкраданнях і катаваннях. Справу разглядаў вайсковы суд у закрытым рэжыме. І нездарма: як вынікае з прысуду, Ільін «пастаўляў» няпоўнагадовых дзяўчынак сваім знаёмым, у тым ліку супрацоўнікам міліцыі, пракуратуры і КДБ. Усе яны засталіся толькі сведкамі, а сам Ільін атрымаў усяго 16 гадоў пазбаўлення волі.

Папярэджваем: мы толькі каротка выклалі падрабязнасці злачынстваў супраць няпоўнагадовых, тым не менш яны могуць шакаваць.
У кастрычніку 2022 года 53-гадовы Аляксандр Ільін памёр у шклоўскай папраўчай калоніі № 17. «Альянс расследавальнікаў Беларусі» даведаўся пра гэта, бо сочыць за гэтай ПК з моманту гібелі там палітвязня Вітольда Ашурка. У групе сваякоў асуджаных расказалі чуткі пра тое, што Ільін скончыў жыццё самагубствам: нібыта «не вытрымаў ганьбы» праз тое, што яго, гаворачы турэмнай мовай, «апусцілі». Незвычайным было і тое, што экс-пракурор быў у шклоўскай калоніі, а не ў бабруйскай, дзе звычайна адбываюць пакаранне былыя сілавікі, чыноўнікі і бізнесоўцы.
Журналісты правялі расследаванне сумесна з «Кіберпартызанамі» і высветлілі падрабязнасці справы экс-пракурора. Прысуд з закрытага суда журналістам перадалі «Кіберпартызаны».
«Заводзіў дзяўчынак у кавярні, частаваў прысмакамі, а потым гвалтаваў»
Пра крымінальную справу супраць экс-начальніка аддзела Віцебскай абласной пракуратуры было вядома яшчэ ў канцы нулявых. Аляксандра Ільіна тады абвясцілі ў вышук, каб выставіць абвінавачанне ў згвалтаваннях, выкраданні людзей і сувязях са злачынным светам.
- Падазраваны спакушаў малалетніх дзяўчынак, найстарэйшай з якіх не было і 15, - казалі ў 2009 годзе «Камсамольскай праўдзе» ў ГУБАЗіК.
Паводле таго паведамлення, першай Ільін разбэсціў 17-гадовую дзяўчыну, а затым залучаў яе ў пошук для яго іншых ахвяр-школьніц. «Звычайна ён заводзіў дзяўчынак у кавярні, частаваў прысмакамі, а потым гвалтаваў. Ужо выяўлена каля 10 такіх эпізодаў», - гаварылася ў публікацыі.
На той час гэтую дзяўчыну ўжо асудзілі на 8,5 года пазбаўлення волі, таксама перад судом паўсталі кіроўца Ільіна і яшчэ адзін фігурант. А вось самога Ільіна шукалі - у Генпракуратуры казалі, што ён, як мяркуецца, знаходзіцца на тэрыторыі Расіі. Менавіта там ён пазней быў затрыманы.
Больш за дзесяць ахвяр, у тым ліку 12-гадовыя
У 59-старонкавым прысудзе суда злачынствы Ільіна апісаныя падрабязна, але ў максімальна карэктных фармулёўках, якія, аднак, даюць даволі поўную карціну таго, што адбывалася. Мы каротка перакажам сутнасць.
Паводле прысуду, Ільін летам 2002 года залучаў няпоўнагадовую А.Б. (якую перад тым разбэсціў) і Гулідава А.А. (мяркуючы па ўсім, яго кіроўцу) у злачынную групу. Яны спакушалі няпоўнагадовых і нават малалетніх (да 14 гадоў) дзяўчынак, трымалі іх у сэксуальным рабстве, залучалі ў заняткі прастытуцыяй, узбагачаючыся на гэтым. Ільін разбэшчана гвалтаваў дзяўчынак сам і аддаваў іх для сэксуальнай эксплуатацыі іншым асобам. Першапачаткова ён дзейнічаў подкупам і ўгаворамі, калі не працавала - у ход ішлі пагрозы, выкраданні, збіццё і катаванні.
Няпоўнагадовая суўдзельніца А.Б. знаходзіла для Ільіна новых ахвяр, потым разам з ім любымі спосабамі (шантажом, подкупам, пагрозамі, спойваннем алкаголем, запалохваннямі і гвалтам) схіляла іх да сэксуальных дзеянняў і зносін. Яна ж была «менеджарам» групы, вяла перамовы з «кліентамі», дамаўляючыся пра аддаванне дзяўчынак для сэкс-паслуг, час, месца і цану, суправаджала ахвяр на месца, забірала грошы і аддавала Ільіну. Пры гэтым яе саму Ільін таксама гвалтаваў і збіваў, калі быў ёю незадаволены.
Гулідаў займаўся перавозкай дзяўчынак-ахвяр для іх дастаўкі па розных адрасах як у Беларусі, так і ў Маскве: з пэўнага моманту Ільін пачаў пастаўляць сваіх ахвяр «на экспарт».
Напрыклад, адну з малалетніх дзяўчынак Ільін праз угаворы і подкуп схіліў да палавых зносін з ім і іншымі асобамі. Іншую дзяўчынку схіліў да таго ж, абяцаючы нябеднае жыццё, адпачынак і падарункі, але калі яна адмовілася працягваць, збіваў яе рукамі, нагамі і рознымі прадметамі, шантажаваў, пагражаючы распаўсюдзіць яе аголеныя фота. Дзяўчынак маглі збіваць і катаваць нават за «няправільныя паводзіны», збівалі скураным павадком, прыкоўвалі да батарэй, звязвалі і гвалтавалі.
Адну з няпоўнагадовых дзяўчат, якая камусьці расказала пра дзейнасць Ільіна, жорстка пакаралі. Ільін разам з кіроўцам і суўдзельніцай, а таксама яшчэ адным чалавекам гвалтоўна выкраў яе і вывез у лес каля вёскі Лятохі. Там ён загадаў дзяўчыне капаць сабе магілу, а калі яна адмовілася, прымусіў яе раздзецца. Быў перыяд лютага - пачатку сакавіка, мінусавая тэмпература, больш за 35 см снегу. Злачынцы прывязалі голую дзяўчыну вяроўкамі да дрэва і пачалі біць яе бізунамі і палкамі. Яна крычала ад болю, Ільін фатаграфаваў і нешта ад яе патрабаваў. У выніку яна падпарадкавалася. Дзяўчыну павезлі ў віцебскую кватэру і голую кайданкамі прышпілілі да трубы ў санвузле. Пазней вывелі ў пакой, дзе Ільін і іншыя здзейснілі над ёй сэксуальны гвалт.
Падобным чынам, прыкоўваючы да батарэі, катавалі да страты прытомнасці іншую дзяўчыну, патрабуючы ад яе прызнацца, што яна прагаварылася.
Усяго Ільін і яго памагатыя ў перыяд з лета 2002 года да снежня 2005 года разбэсцілі, схілілі да палавых зносін і іншых дзеянняў сэксуальнага характару з Ільіным і іншымі асобамі, уцягнулі ў занятак прастытуцыяй больш за дзесяць заведама няпоўнагадовых дзяўчынак, сярод якіх былі і 12-гадовыя.
Віцебск, Полацк і сельскія базы адпачынку
У прысудзе пералічаныя месцы ў Віцебску і Віцебскай вобласці, дзе Ільін і яго суўдзельнікі здзяйснялі злачынствы. Гэта неаднаразова адбывалася ў розных арандаваных кватэрах, як правіла на Маскоўскім праспекце, а таксама ў:
- саўне ЗАТ «Гатэль Эрыдан» на вул. Савецкай, 21;
- аздараўленчым комплексе завода дрэнажных труб ААТ «Кераміка» на вул. Гагарына, 173;
- адміністрацыйным будынку ААТ «Элсан» на Маскоўскім праспекце, 120;
- саўне базы адпачынку «Лётцы» РУП «Віцебскэнерга» ў в. Малыя Лётцы Віцебскага раёна;
- лазні загараднай базы РУП «Віцебскэнерга» ў в. Дабрамыслі Лёзненскага раёна;
- базе адпачынку ЧУПТП «Мона-аўта» на беразе возера Суя ў в. Плусы Полацкага раёна;
- лазні ЧУПП «Відэа-арт» на вул. Ефрасінні Полацкай, 29 у Полацку;
- лазневым комплексе і саўне УП абласной камунальнай уласнасці «База адпачынку «Крупеніна» ў в. Крупеніна Бешанковіцкага раёна.
Пазней Ільін пачаў адпраўляць няпоўнагадовых дзяўчат для такіх паслуг у Маскву на ўласнай машыне з Гулідавым. А ў 2004 годзе ён разам са сваёй суўдзельніцай, якая яшчэ не дасягнула 18 гадоў, пераехаў у Маскву і працягваў сваю дзейнасць там. Некаторых ахвяр вазілі нават у Сочы.
«Сярод іх былі супрацоўнікі праваахоўных органаў»
«Удваіх з Ільіным яна таксама пазнаёмілася з … і … З іншымі дзяўчатамі Ільін знаёміўся сам альбо праз знаёмых яму дзяўчат. Некаторыя з названых дзяўчат, а таксама тыя, што прыходзілі ў арандаваныя Ільіным кватэры … і ўступалі з ім у інтымныя адносіны за грошы. З гэтымі ж уцягнутымі ў прастытуцыю дзяўчатамі Ільін вывозіў яе ў розныя саўны, лазні і базы адпачынку, арганізоўваў сустрэчы ў іншых месцах, дзе яны на патрабаванне апошняга аказвалі сэксуальныя паслугі яму і яго знаёмым, сярод якіх былі супрацоўнікі праваахоўных органаў», - апісваюцца паказанні А.Б., ахвяры-суўдзельніцы.
«Пацярпелая патлумачыла, што сярод знаёмых Ільіна, якім яна на яго патрабаванне неаднаразова аказвала сэксуальныя паслугі ў розных лазнях і саўнах, базах адпачынку ў Віцебску і Віцебскай вобласці, былі супрацоўнікі праваахоўных органаў і прадпрымальнікі», - з паказанняў іншай ахвяры.
Адна з дзяўчынак узяла ў Ільіна ў доўг 100 даляраў. За гэта ён больш за дзесяць разоў прымусіў яе ездзіць у розныя лазні і саўны і аказваць сэксуальныя паслугі знаёмым Ільіна за кошт вяртання доўгу. У верасні 2003 года гэтую ж дзяўчынку на здымнай кватэры «падарылі» для сэкс-паслуг нейкаму Барысу Сакалову на святкаванні яго дня нараджэння.
Ільін шмат разоў для асабістай выгады ладзіў для сваіх знаёмых такія «спецмерапрыемствы», дзе прымушаў няпоўнагадовых дзяўчат забаўляць яго знаёмых і аказваць ім сэксуальныя паслугі.
Барыс Сакалоў - толькі адно з імёнаў тых, хто, як высветліла следства, сэксуальна выкарыстаў няпоўнагадовых дзяўчынак, якіх пастаўляў Ільін. Сакалоў тады быў палкоўнікам міліцыі, начальнікам УБЭП УУС Віцебскага аблвыканкама. Пазней ён атрымаў павышэнне і стаў намеснікам начальніка ГУБЭЗ МУС (яго начальнікам тады быў Андрэй Паршын - ён у 2020-м узначаліў ГУБАЗіК пасля Мікалая Карпянкова і быў зняты з пасады пасля таго як стрэліў у нагу падлетку ў ЖК «Каскад»).
Акрамя Сакалова ў прысудзе фігуруюць іншыя: Ігар Навіцкі - як паведамляе «Альянс расследавальнікаў Беларусі», ён тады быў палкоўнікам, начальнікам КДБ у Полацку; супрацоўнікі пракуратуры Віцебскай вобласці Лескавец (першы намеснік пракурора) і Яцук (начальнік аддзела); бізнесовец Уладзімір Захараў, яшчэ адзін бізнэсовец Лягчылін, нехта Шындзікаў.
Усе гэтыя людзі, як вынікае з прысуду, былі толькі дапытаныя ў якасці сведак. Іх не судзілі, яны знаходзяцца на волі. Акрамя таго, журналісты сцвярджаюць са спасылкай на крыніцу, знаёмую з ходам следства, што адна з ахвяр на допыце паведамляла пра наяўнасць сярод «кліентаў» Ільіна высокапастаўленага супрацоўніка пракуратуры з Мінска і апісала яго характэрную знешнасць, але падазраваным гэты чалавек таксама не стаў.
Прысуд - 17 гадоў, але тэрмін «скасцілі»
Згодна з матэрыяламі справы, злачынная дзейнасць Ільіна працягвалася да снежня 2005 года, а ў вышук яго абвясцілі толькі 29 чэрвеня 2007-га, калі ён схаваўся ад следства. Затрымалі яго 3 снежня 2009-га ў Краснадары.
Аляксандр Ільін быў прызнаны вінаватым у злачынствах па васьмі артыкулах:
- арт. 154 (Катаванне заведама няпоўнагадовых);
- арт. 166 (Згвалтаванне заведама няпоўнагадовых);
- арт. 167 (Здзяйсненне дзеянняў сэксуальнага характару насуперак волі пацярпелай, пасля здзяйснення згвалтавання, групай асоб, з ужываннем гвалту, паўторна, у дачыненні да заведама малагадовай);
- арт. 168 (Палавыя зносіны і дзеянні сэксуальнага характару з асобамі, што заведама не дасягнулі шаснаццацігадовага ўзросту);
- арт. 171 (Выкарыстанне занятку прастытуцыяй заведама няпоўнагадовага, спалучанае з вывазам за межы дзяржавы для занятку прастытуцыяй, учыненае арганізаванай групай);
- арт. 172 (Уцягванне заведама няпоўнагадовага ў здзяйсненне злачынства шляхам абяцанняў, падману, угавораў, з ужываннем гвалту і з пагрозай яго ўжывання, звязаным з уцягваннем няпоўнагадовага ў арганізаваную групу, у здзяйсненне цяжкага і асабліва цяжкага злачынстваў);
- арт. 173 (Уцягванне няпоўнагадовага ў антыграмадскія паводзіны);
- арт. 182 (Выкраданне чалавека, здзейсненае ў дачыненні да заведама няпоўнагадовага, арганізаванай групай, што суправаджалася пакутамі і катаваннем).
Экс-пракурора асудзілі на 17 гадоў пазбаўлення волі. Але пазней з абвінавачання ў сувязі са сканчэннем тэрміну даўнасці выключылі артыкулы 154, 168, 173 КК і агульны тэрмін зменшылі на год - засталося 16 гадоў. Пакаранне было загадана адбываць у папраўчай калоніі ва ўмовах узмоцненага рэжыму. Таксама ў Ільіна канфіскавалі ўсю маёмасць, але вось права займаць пэўныя пасады пасля вызвалення не пазбаўлялі.
На момант смерці Ільіна ў калоніі яму заставалася сядзець менш за тры гады.